Vakmensen aan de kefir

Sinds kort kunnen medewerkers van Vakmensen in de kantine dagelijks gratis een beker rauwmelkse kefir halen. Waarom? En wat is kefir eigenlijk? Dat vragen we aan André Mulder (mede-eigenaar van de Raw Milk Company) en onze eigen Rik Stuivenberg.

‘Daar zitten we dan!’ lachen ze, als ze een plek aan tafel hebben ingenomen voor het interview. Rik en André kennen elkaar meer dan vijftien jaar. Voor hij zich in 2016 in De Lutte vestigde, had André namelijk een biologische boerderij in Wijthmen. Rik en zijn vrouw deden daar een deel van hun boodschappen. De aanleiding om nu, jaren later, samen te worden geïnterviewd is een drankje dat al duizenden jaren bestaat en in 2011 door de Raw Milk Company in Nederland is geïntroduceerd: rauwmelkse kefir. In de kantine van Vakmensen is de kefir van de Raw Milk Company gratis verkrijgbaar.

Kefir, wat is dat?
Kefir is een dikvloeibare, koolzuurhoudende zuiveldrank die erom bekend staat goed voor je darmen en je immuunsysteem te zijn. RauwPower kefir wordt gemaakt door rauwe melk te fermenteren met behulp van kefirkorrels. Of met gevriesdroogde kefirculturen in poedervorm, die zowel melkzuurbacteriën als gisten bevat. Veel producten die in supermarkten onder de naam kefir worden verkocht, zijn eigenlijk helemaal geen kefir; het zijn vaak aangezuurde melkproducten zonder gist.

Rik, waarom heb je kefir naar de kantine van Vakmensen gehaald?
‘Wij willen dat het mensen goeddoet om bij Vakmensen te zijn en te werken. Daar hoort ook gezond en lekker eten bij. Dat vinden we echt belangrijk, zeker voor onze medewerkers, van wie een groot deel leeft van kant-en-klaarmaaltijden en gerechten uit grootkeukens. We begonnen met eens per week verse soep maken. Dat hebben we langzaam uitgebreid. Inmiddels bereiden we hier op alle werkdagen gebalanceerde, bijna gratis maaltijden, in totaal honderdvijftig tot tweehonderd maaltijden per week.
Een paar jaar geleden kreeg ik eczeem op mijn benen. Ondanks de nodige zalfjes verdween het eczeem niet. De dermatoloog gaf aan dat het nooit meer weg zou gaan. Totdat ik consequent elke dag kefir ging drinken. Al snel was alle eczeem verdwenen en het is nog steeds niet teruggekomen. Door die ervaring ben ik eens met André gaan praten. Ik denk dat veel meer mensen baat kunnen hebben bij dit ‘wondermiddel’. Daarom staat het nu in de kantine, tussen de andere producten. Ik ben heel benieuwd wat de kefir kan doen bij de medewerkers en teamleden van Vakmensen.’

De kefir in de kantine is gratis. Hoe kan dat?
André: ‘Wij zijn het eerste en enige bedrijf in Nederland dat op grote schaal rauwmelkse zuivel produceert, waaronder kefir. We hebben een groeiend aantal tevreden klanten. Geïnspireerd door hun ervaringen willen we graag “hard bewijs” leveren voor de positieve effecten van kefir op de gezondheid van mensen. Maar het blijkt tot nu toe heel lastig om in de wereld van wetenschappelijk onderzoek, verzekeraars en politiek een voet tussen de deur te krijgen. Daarom bieden we de medewerkers van Vakmensen gratis kefir aan. Wie wil, kan het uitproberen. Wij verzamelen hun reacties en ervaringen.’

Wat voor effecten kunnen we verwachten, denk je?
André: ‘Bijna alle ziektes beginnen in je darmen. En de huid is een spiegel van je darmen. Er is namelijk een direct verband tussen huidproblemen en de darmflora. De micro-organismen in kefir maken extra vitaminen aan en zorgen ervoor dat de lactose in de melk minimaliseert en melkeiwitten in de melk makkelijker verteerbaar worden. Dat kan een positief effect op de darmwerking hebben en zou een verklaring kunnen zijn voor het verdwijnen van huidaandoeningen zoals eczeem. Verder verhoogt de fermentatie (vergisting) het tryptofaan-gehalte. Tryptofaan is een aminozuur; het lichaam zet dit aminozuur om in een stofje dat belangrijk is voor de aanmaak van het gelukshormoon serotonine en het slaaphormoon melatonine. Dat zou de verhalen kunnen verklaren van klanten over een blijer gevoel en beter slapen sinds ze regelmatig rauwmelkse kefir drinken. Of het inderdaad voor veel mensen zo werkt, voor wie dan, welke gezondheidsverbetering mensen ervaren en hoe vaak en hoe lang je kefir moet drinken voor die verbetering? Daar is wetenschappelijk onderzoek voor nodig.’

Wie kunnen de kefir beter laten staan?
André: ‘Wij pasteuriseren en homogeniseren de van biologische melkveehouderijen afkomstige melk niet, maar fermenteren deze. In begrijpelijk Nederlands: wij verhitten de melk die we bij de boeren ophalen niet. Ook verkleinen we de vetbolletjes die van nature in de melk zitten niet. Wat we wel doen, is fermenteren: een natuurlijk proces waarbij bacteriën, schimmels en gisten reageren op de suikers in een product. De bacteriën breken vervolgens samen met de aanwezige enzymen de koolhydraten en eiwitten af. Dat heeft een positief en gezond effect op je lichaam en maakt onze zuivel ook geschikt voor baby’s en zwangere vrouwen. Ook mensen met een lactose-intolerantie kunnen de kefir meestal goed verdragen. Dat komt doordat wij de melk direct van de koe en dus nog warm ophalen en direct fermenteren, waardoor er minder lactose in zit.’

Rik, hoeveel kefir drink jij?
‘Ik drink een halve liter per dag. Ik merk dat dat goed is voor mijn stoelgang en mijn huid. En dat terwijl ik nog steeds wel te veel snoep.’

Waar kun je rauwmelkse kefir kopen als je niet bij Vakmensen bent?
André: ‘Bij alle natuurvoedingswinkels, biologische speciaalzaken en bij de meeste PLUS-winkels. Vanaf volgend jaar ook bij de Coop. Ook kun je voor kefir en andere rauwmelkse zuivelproducten terecht in onze eigen boerderijwinkel Melk & Honing in De Lutte. Verder zie je kefir in de kantines van steeds meer bedrijven.’